अक्षय तृतीया 2025: शुभ मुहूर्त, महत्त्व आणि पूजा विधी

अक्षय तृतीया, ज्याला आखा तीज किंवा अक्ती म्हणूनही ओळखले जाते, हा हिंदू आणि जैन धर्मातील एक अत्यंत शुभ आणि पवित्र सण आहे. वैशाख महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील तृतीया तिथीला हा सण साजरा केला जातो. यंदा 2025 मध्ये अक्षय तृतीया 30 एप्रिल 2025, बुधवारी साजरी होणार आहे. ‘अक्षय’ या शब्दाचा अर्थ आहे ‘ज्याचा कधीही क्षय होत नाही’ आणि म्हणूनच या दिवशी केलेल्या शुभ कार्यांचे फळ अविनाशी आणि कायमस्वरूपी मानले जाते. या ब्लॉग पोस्टमध्ये आपण अक्षय तृतीयेचे महत्त्व, शुभ मुहूर्त, पूजा विधी आणि या दिवशी करावयाच्या गोष्टींबद्दल जाणून घेऊ.

अक्षय तृतीयेचे महत्त्व

हिंदू धर्मात अक्षय तृतीया हा एक अबूझ मुहूर्त मानला जातो, म्हणजेच या दिवशी कोणतेही शुभ कार्य करण्यासाठी पंचांग पाहण्याची गरज नसते. या दिवशी केलेले सर्व कार्य यशस्वी होतात आणि त्यांचे फळ कायमस्वरूपी मिळते. धार्मिक मान्यतेनुसार, या दिवशी सत्ययुग, त्रेतायुग आणि द्वापरयुगाची सुरुवात झाली होती. तसेच, भगवान परशुराम यांचा जन्म, माँ गंगेचे पृथ्वीवर अवतरण आणि महाभारत युद्धाचा समारोप या सर्व घटना अक्षय तृतीयेच्या दिवशीच घडल्या.

या दिवशी भगवान विष्णू आणि माता लक्ष्मी यांची पूजा विशेष फलदायी मानली जाते. या दिवशी सोने-चांदी, जमीन, वाहन किंवा नवीन वस्तूंची खरेदी केल्याने समृद्धी आणि सौभाग्य प्राप्त होते. तसेच, दान-पुण्य आणि धार्मिक कार्ये यांचे पुण्य अक्षय राहते, म्हणून हा दिवस अत्यंत विशेष मानला जातो.

अक्षय तृतीया 2025: शुभ मुहूर्त

पंचांगानुसार, वैशाख शुक्ल पक्षातील तृतीया तिथी खालीलप्रमाणे आहे:

• तृतीया तिथी प्रारंभ: 29 एप्रिल 2025, संध्याकाळी 5:31 वाजता
• तृतीया तिथी समाप्त: 30 एप्रिल 2025, दुपारी 2:12 वाजता
• उदयातिथी नुसार: अक्षय तृतीया 30 एप्रिल 2025, बुधवारी साजरी होईल.

पूजा मुहूर्त

अक्षय तृतीयेच्या दिवशी पूजा करण्यासाठी शुभ मुहूर्त खालीलप्रमाणे आहे:

• 30 एप्रिल 2025: सकाळी 5:41 वाजता ते दुपारी 12:18 वाजेपर्यंत
• कालावधी: 6 तास 36 मिनिटे

सोने-चांदी खरेदीचा शुभ मुहूर्त

या दिवशी सोने, चांदी किंवा इतर मौल्यवान वस्तू खरेदी करण्यासाठी शुभ वेळ खालीलप्रमाणे आहे:

• 30 एप्रिल 2025: सकाळी 5:41 वाजता ते दुपारी 2:12 वाजेपर्यंत
• कालावधी: 8 तास 30 मिनिटे

टीप: अक्षय तृतीया हा अबूझ मुहूर्त असल्याने, संपूर्ण दिवसभर कोणतेही शुभ कार्य किंवा खरेदी केली जाऊ शकते. तथापि, वरील मुहूर्तात केलेली कार्ये अधिक शुभ मानली जातात.

विवाह मुहूर्त

2025 मधील अक्षय तृतीयेला विवाहासाठी शुभ मुहूर्त उपलब्ध नसेल, कारण या दिवशी शुक्र आणि गुरु तारा दोन्ही अस्त असतील. त्यामुळे विवाहासारखे मांगलिक कार्य टाळावे.

अक्षय तृतीया पूजा विधी

अक्षय तृतीयेच्या दिवशी भगवान विष्णू आणि माता लक्ष्मी यांची पूजा करण्याची विशेष प्रथा आहे. खालीलप्रमाणे पूजा विधी पाळावा:

1. ब्रह्ममुहूर्तात स्नान: सकाळी लवकर उठून पवित्र नदीत किंवा घरी गंगाजल मिसळलेल्या पाण्याने स्नान करावे.
2. पूजा स्थान तयार करा: पूजा स्थान स्वच्छ करून पिवळा कापड पसरावे आणि त्यावर भगवान विष्णू आणि माता लक्ष्मी यांच्या मूर्ती किंवा चित्र ठेवावे.
3. संकल्प: हातात जल, अक्षत आणि फूल घेऊन पूजेचा संकल्प करावा.
4. अभिषेक: शक्य असल्यास भगवान विष्णू आणि माता लक्ष्मी यांचा पंचामृताने अभिषेक करावा आणि नंतर शुद्ध जलाने स्नान घालावे.
5. अलंकार: मूर्तींना लाल वस्त्र अर्पण करावे, भगवान विष्णूंना पिवळे चंदन आणि माता लक्ष्मीला कुमकुमाचा तिलक लावावा.
6. अर्पण: फुले, तुळशी, नैवेद्य (जौ, सत्तू, काकडी, चण्याची डाळ), श्रीफळ आणि गोड पदार्थ अर्पण करावे.
7. आरती: भगवान विष्णू आणि माता लक्ष्मी यांची आरती करावी आणि मंत्रजप करावा.
8. दान-पुण्य: गरजूंना अन्न, वस्त्र, जल, नमक, माठ, सत्तू, काकडी किंवा इतर वस्तूंचे दान करावे.

अक्षय तृतीयेला काय करावे?

1. सोने-चांदी खरेदी: या दिवशी सोने, चांदी किंवा मौल्यवान वस्तू खरेदी करणे शुभ मानले जाते. जर सोने खरेदी शक्य नसेल तर मातीचा माठ, पितळेची भांडी किंवा पिवळी मोहरी खरेदी करणेही शुभ आहे.
2. नवीन कार्याची सुरुवात: नवीन व्यवसाय, गृहप्रवेश, जमीन खरेदी किंवा इतर शुभ कार्ये या दिवशी करावीत.
3. दान-पुण्य: गरजूंना अन्न, जल, वस्त्र, माठ, सत्तू, फळे किंवा इतर वस्तूंचे दान करावे.
4. उत्तराखंड चारधाम यात्रा: या दिवशी गंगोत्री आणि यमुनोत्रीचे कपाट उघडले जातात, ज्यामुळे चारधाम यात्रेची सुरुवात होते.

अक्षय तृतीयेला काय टाळावे?

1. विवाह: यंदा शुक्र आणि गुरु तारा अस्त असल्याने विवाह टाळावेत.
2. नकारात्मक विचार: या शुभ दिवशी नकारात्मक विचार किंवा वादविवाद टाळावेत.
3. अपवित्रता: घर आणि पूजा स्थान स्वच्छ ठेवावे आणि अपवित्र गोष्टींपासून दूर राहावे.

पौराणिक कथा

अक्षय तृतीयेशी अनेक पौराणिक कथा जोडलेल्या आहेत. एका कथेनुसार, एका गरीब वैश्याने अक्षय तृतीयेच्या दिवशी आपल्या सामर्थ्यानुसार दान-पुण्य आणि पूजा केली. यामुळे त्याला पुढील जन्मात राजा आणि नंतर चंद्रगुप्त विक्रमादित्य म्हणून जन्म मिळाला. ही कथा या दिवशी दान-पुण्य आणि शुभ कर्मांचे महत्त्व अधोरेखित करते.

सर्वार्थ सिद्धी योग 2025 मध्ये

यंदा अक्षय तृतीया सर्वार्थ सिद्धी योगात साजरी होणार आहे, ज्याचा थेट संबंध माता लक्ष्मीशी आहे. या योगात केलेली पूजा आणि खरेदी विशेष फलदायी ठरते. या योगामुळे या दिवशी केलेल्या कार्यांमध्ये यश आणि समृद्धी मिळण्याची शक्यता वाढते.

निष्कर्ष

अक्षय तृतीया हा सण सौभाग्य, समृद्धी आणि आनंदाचा प्रतीक आहे. या दिवशी भगवान विष्णू आणि माता लक्ष्मी यांची पूजा, दान-पुण्य आणि शुभ कार्ये करून आपण आपल्या जीवनात सुख-समृद्धी आणू शकतो. 30 एप्रिल 2025 रोजी सकाळी 5:41 ते दुपारी 2:12 या शुभ मुहूर्तात सोने-चांदी खरेदी आणि पूजा करून या पवित्र दिवसाचा लाभ घ्या. या अक्षय तृतीयेला आपल्या जीवनात अक्षय सुख आणि समृद्धी प्राप्त होवो, हीच शुभेच्छा!

संदर्भ

• Navbharat Times
• Live Hindustan
• NDTV
• Jagran
• The Divine India
• Amar Ujala

या ब्लॉग पोस्टद्वारे आपण अक्षय तृतीया 2025 बद्दल संपूर्ण माहिती मिळवली असेल, अशी आशा आहे. आपल्या कुटुंबासमवेत हा सण आनंदाने साजरा करा!