नवरात्राच्या तिसऱ्या दिवशी देवी चंद्रघंटा पूजन

नवरात्र महोत्सव

नवरात्र हा हिंदू धर्मातील अत्यंत महत्त्वाचा आणि पवित्र सण आहे, जो देवी दुर्गेच्या नव रूपांच्या पूजनासाठी ओळखला जातो. नऊ दिवसांच्या या सणात प्रत्येक दिवस एका विशिष्ट रूपाचे पूजन केले जाते. नवरात्राच्या तिसऱ्या दिवशी देवी चंद्रघंटा यांची उपासना केली जाते, ज्यांना दुर्गेचे तिसरे रूप मानले जाते. देवी चंद्रघंटा यांची पूजा करणे म्हणजे आपल्या जीवनात शौर्य, धैर्य आणि शांतता आणणे. त्या भक्तांच्या संकटांचे निवारण करतात आणि जीवनात नकारात्मकतेपासून मुक्ती मिळवून देतात.

देवी चंद्रघंटा कोण आहेत?

देवी चंद्रघंटा दुर्गेचे तिसरे रूप आहेत. त्यांच्या मस्तकावर चंद्राच्या घंटेची आकृती आहे, ज्यामुळे त्यांचे नाव ‘चंद्रघंटा’ असे पडले आहे. या रूपात त्या अत्यंत तेजस्वी आणि शक्तिशाली आहेत, परंतु त्यांचे स्वरूप शांततेचे प्रतीक आहे. त्या सिंहावर स्वार आहेत आणि त्यांच्या हातात विविध आयुधे आहेत, जसे की त्रिशूळ, गदा, कमंडल, धनुष्य, आणि तलवार, जे त्यांच्या शौर्याचे प्रतीक आहेत. त्यांच्या डाव्या हातात कर्णध्वनी आहे, तर उजव्या हातात अभय मुद्रा आहे, जी भक्तांना निर्भयतेचे आश्वासन देते. देवी चंद्रघंटा ही युद्धाची देवी असून देखील, भक्तांच्या जीवनात शांतता आणि प्रगती आणतात.

भोग – तिसऱ्या दिवसाचा नैवेद्य

नवरात्राच्या तिसऱ्या दिवशी देवी चंद्रघंटाला खास नैवेद्य अर्पण करण्याची परंपरा आहे. या दिवशी देवीला दुग्धजन्य पदार्थ, म्हणजेच दूध आणि त्यापासून बनवलेले खाद्य पदार्थ, अर्पण करतात. हे पदार्थ देवीच्या शांतिकारक आणि शक्तिशाली रूपाला समर्पित असतात. दूध हा शांती आणि शुद्धतेचे प्रतीक मानला जातो, त्यामुळे या दिवशी दुग्धजन्य पदार्थांचा नैवेद्य अर्पण केल्याने साधकाच्या जीवनात शांती, शुद्धता आणि समाधान प्राप्त होते असे मानले जाते.

उदा. खीर, रबडी, दूध-भात, किंवा दूधावर आधारीत इतर मिठाई देवीला नैवेद्य म्हणून अर्पण करू शकता.

देवी चंद्रघंटा पूजेमध्ये मंत्र आणि स्तोत्र

मां चंद्रघंटा यांच्या पूजेमध्ये विशेष मंत्रांचा जप करणे अत्यंत महत्त्वाचे मानले जाते. हे मंत्र देवीची कृपा प्राप्त करण्यासाठी आणि साधकाच्या मनातील अशांतता दूर करण्यासाठी केले जातात. खालील चार मंत्र नवरात्राच्या तिसऱ्या दिवशी विशेषतः जपले जातात:

1. ॐ देवी चंद्रघंटायै नमः
   • या मंत्राचा जप साधकाला मानसिक शांती देतो आणि जीवनातील संकटांवर विजय मिळवण्यासाठी साहाय्य करतो.
2. या देवी सर्वभूतेषु शक्तिरूपेण संस्थिता, नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमो नमः।
   • या मंत्राने देवीला सर्वत्र शक्तिरूपात पूजले जाते. हा मंत्र साधकाच्या जीवनातील नकारात्मक उर्जेला दूर करतो.
3. ॐ ऐं ह्रीं क्लीं चामुण्डायै विच्चे।
   • हा अत्यंत शक्तिशाली मंत्र आहे. याचा जप केल्याने जीवनातील नकारात्मकता नष्ट होते आणि साधकाला सकारात्मक उर्जा प्राप्त होते.
4. ॐ चंद्रघंटायै नमः।
   • या मंत्राचा जप देवीच्या रूपाचे स्मरण करून साधकाच्या मनातील भीती नष्ट करतो आणि त्याला साहस आणि आत्मविश्वास प्राप्त करतो.

 

मां चंद्रघंटा पूजेचे महत्व

मां चंद्रघंटा हे शौर्य, धैर्य आणि मानसिक स्थैर्याचे प्रतीक आहेत. त्यांच्या कृपेमुळे साधकाचे जीवन सुखमय होते. ज्यांना मनातील भय, मानसिक तणाव आणि असुरक्षिततेची भावना दूर करायची आहे, त्यांनी मां चंद्रघंटाची भक्तीभावाने उपासना करावी. या उपासनेमुळे भक्ताच्या जीवनातील संघर्ष कमी होतात आणि त्याच्या जीवनात स्थिरता येते.

मां चंद्रघंटा यांची पूजा विशेषतः त्यांच्या साहसी रूपासाठी केली जाते. देवीचे सिंहावर आरूढ असलेले स्वरूप भक्तांना दृढता, निर्भयता आणि योग्य मार्गदर्शन प्रदान करते. त्यांच्या कृपेने भक्ताच्या जीवनातील नकारात्मकता नष्ट होते आणि सकारात्मकता वाढीस लागते.

मां चंद्रघंटाच्या पूजेची प्रक्रिया

1. स्नान व शुद्धीकरण: सर्वप्रथम, स्नान करून आणि मन व शरीराची शुद्धी करून पूजा सुरू करावी.
2. पूजेच्या ठिकाणी दीप प्रज्वलित करा: दिव्याच्या ज्योतीने देवीची कृपा प्राप्त होईल.
3. फुलांचा नैवेद्य अर्पण करा: लाल किंवा पिवळ्या फुलांचा नैवेद्य अर्पण करावा.
4. नैवेद्य: दूध आणि दुग्धजन्य पदार्थ देवीला अर्पण करावेत.
5. मंत्र जप: वरील दिलेले मंत्र श्रद्धेने जप करावेत.

FAQs – सामान्य प्रश्न आणि उत्तरे

नवरात्राच्या तिसऱ्या दिवशी देवी चंद्रघंटा यांच्या पूजेमुळे साधकांचे जीवन शांतीमय आणि शक्तिशाली बनते. त्यांची उपासना भक्तांच्या मनातील भीती आणि असुरक्षिततेची भावना नष्ट करून त्यांना आत्मविश्वासाने युक्त करते.