धर्मो रक्षति रक्षितः – ६ डिसेंबर हा दिवस भारतीय इतिहासातील एक महत्त्वाचा आणि वादग्रस्त दिवस आहे. १९९२ साली अयोध्येतील रामजन्मभूमीच्या जागेवरून झालेल्या ऐतिहासिक आंदोलनाने केवळ भारतातीलच नव्हे, तर संपूर्ण जगाच्या धार्मिक आणि राजकीय वर्तुळाचे लक्ष वेधून घेतले. हिंदू समाजासाठी हा दिवस अधर्मावर धर्माच्या विजयाचा प्रतीक मानला जातो. या दिवशी हजारो कारसेवकांनी बाबरी मशीद पाडून आपल्या श्रद्धास्थानाच्या पुनर्बांधणीसाठी मोठे पाऊल उचलले. या घटनेमुळे समाजात मोठ्या प्रमाणात उलथापालथ झाली, परंतु हिंदूंसाठी ही घटना त्यांच्या स्वाभिमानाचा विजय म्हणून पाहिली जाते.
पार्श्वभूमी
अयोध्या हे हिंदू धर्मातील सर्वाधिक पवित्र स्थळांपैकी एक मानले जाते. रामायणानुसार, भगवान श्रीराम यांचा जन्म येथे झाला होता, आणि ही जागा रामजन्मभूमी म्हणून ओळखली जाते. तथापि, १५२८ साली मुघल सम्राट बाबराने या जागेवर बाबरी मशीद बांधली. अनेकांच्या मते, ही मशीद हिंदूंच्या प्राचीन मंदिराचे अवशेष हटवून उभारण्यात आली होती. बाबरी मशीद हिंदूंसाठी नेहमीच त्यांच्या श्रद्धेचा आणि धार्मिक अस्मितेचा अपमान वाटत राहिली.
या जागेवरील वाद १८५९ पासून सुरू झाला. ब्रिटिश राजवटीत हिंदूंना बाहेरच्या परिसरात पूजा करण्याची परवानगी दिली गेली, पण जागेचा मुख्य भाग मुस्लीम समाजाच्या ताब्यातच होता. पुढील काही दशकांमध्ये हा वाद वाढत गेला, आणि स्वातंत्र्यानंतरच्या काळात याने आणखी उग्र स्वरूप धारण केले.
६ डिसेंबर १९९२ – क्रांतीचा दिवस
१९८० च्या दशकात रामजन्मभूमी आंदोलनाने नवा वेग घेतला. विश्व हिंदू परिषद (VHP), राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघ (RSS), आणि भारतीय जनता पक्ष (भाजप) यांनी या आंदोलनाला पाठिंबा दिला. आंदोलनाची मुख्य मागणी होती की रामजन्मभूमीच्या जागेवर राम मंदिर उभारले जावे. १९८९ साली विहिंपने राम मंदिरासाठी शिलान्यास केला, ज्यामुळे लाखो हिंदू भक्तांना आंदोलनात सामील होण्याची प्रेरणा मिळाली.
६ डिसेंबर १९९२ रोजी अयोध्येमध्ये हजारो कारसेवक जमले. हे कारसेवक “जय श्रीराम” च्या घोषणांनी परिसर गाजवत होते. जनसमुदायाचा आवेश आणि उत्साह इतका प्रचंड होता की, त्यांनी बाबरी मशीद पाडण्याचे पाऊल उचलले. दुपारी, मशिदीचे ढाचे हटवण्यात आले. ही घटना काहींसाठी विवादास्पद होती, परंतु हिंदूंसाठी ती त्यांच्या श्रद्धास्थानाच्या पुनर्प्राप्तीचा विजय होता.
घटनेचा परिणाम आणि नंतरचा काळ
बाबरी मशीद पाडल्यामुळे देशभरात जातीय दंगली उसळल्या. यामध्ये मोठ्या प्रमाणात जीवितहानी झाली, आणि देशातील सामाजिक वातावरण ताणले गेले. राजकीय स्तरावरही याचे दीर्घकालीन परिणाम झाले. अनेक राजकीय पक्षांनी या घटनेचा फायदा घेतला, तर काहींनी याचा विरोध केला.
परंतु हिंदू समाजासाठी, ६ डिसेंबर हा दिवस एक विजयाचा दिवस ठरला. बाबरी मशीद पाडल्याने हिंदूंना आपले श्रद्धास्थान परत मिळवण्याचा मार्ग मोकळा झाला. त्यांनी पुढील तीन दशकांमध्ये मंदिर उभारणीसाठी अथक प्रयत्न केले.
राम मंदिराच्या बांधणीचा प्रवास
बाबरी मशीद पाडल्यानंतर अनेक दशकांपर्यंत हा वाद न्यायालयात राहिला. ३० सप्टेंबर २०१० रोजी इलाहाबाद उच्च न्यायालयाने रामजन्मभूमीवर राम मंदिर उभारण्याचा निर्णय दिला. त्यानंतर ९ नोव्हेंबर २०१९ रोजी भारताच्या सर्वोच्च न्यायालयाने ऐतिहासिक निकाल देत रामजन्मभूमीवरील जागा हिंदूंना दिली. न्यायालयाने मुस्लीम समाजाला वेगळ्या जागेवर मशीद बांधण्यासाठी ५ एकर जमीन देण्याचा आदेशही दिला.
५ ऑगस्ट २०२० रोजी, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते राम मंदिराच्या बांधणीसाठी भूमिपूजन करण्यात आले. आज अयोध्येमध्ये भव्य आणि भक्तिरसात न्हालेल्या राम मंदिराचे बांधकाम अंतिम टप्प्यात आहे. हे मंदिर हिंदू समाजाच्या श्रद्धेचे आणि ऐतिहासिक विजयाचे प्रतीक बनले आहे.
अधर्मावर धर्माच्या विजयाचे प्रतीक
६ डिसेंबर हा दिवस हिंदू समाजासाठी एक ऐतिहासिक पर्व आहे. हा दिवस त्यांच्या धार्मिक आणि सांस्कृतिक स्वाभिमानाचा विजय दर्शवतो. बाबरी मशीद हटवण्याचे पाऊल केवळ ऐतिहासिक घटनेपुरते मर्यादित नसून, ते हिंदूंच्या श्रद्धेच्या पुनर्प्राप्तीचे प्रतीक ठरले आहे. राम मंदिर उभारणीमुळे हिंदू समाजाला आपली सांस्कृतिक ओळख अधिक दृढ करण्याची संधी मिळाली.
६ डिसेंबर १९९२ च्या घटनेने भारतीय इतिहासात नवा अध्याय लिहिला. अयोध्येतील राम मंदिर केवळ वास्तुशिल्प नाही, तर हिंदू समाजाच्या श्रद्धेचा, अस्मितेचा, आणि धर्मविजयाचा गौरवशाली इतिहास आहे. हा दिवस हिंदूंसाठी प्रेरणादायी असून, त्यांच्या धर्माच्या विजयाचा साक्षीदार आहे. अयोध्येतील राम मंदिर हे शाश्वत श्रद्धेचे प्रतीक म्हणून कायमस्वरूपी उभे राहील.