गुडी पाडवा कधी साजरा केला जातो?

गुडी पाडवा सणाचे महत्त्व

• धार्मिक महत्त्व: पौराणिक कथेनुसार, या दिवशी भगवान ब्रह्मदेवाने विश्वाची निर्मिती केली आणि काळ मोजण्यासाठी कालचक्र सुरू केले.
• ऐतिहासिक महत्त्व: असं सांगितलं जातं की, छत्रपती शिवाजी महाराजांनी या दिवशी विजयाचा झेंडा फडकवून मराठा साम्राज्याची स्थापना केली होती, म्हणून हा सण विजय आणि सामर्थ्याचे प्रतीक आहे.
• सांस्कृतिक महत्त्व: हा सण वसंताचे स्वागत आणि नवीन पिकांच्या सुरुवातीचा उत्सव आहे, जो समृद्धी आणि सुखाचे संदेश देतो.

गुडी पाडवा 2025 च्या महत्त्वाच्या वेळा

• प्रतिपदा तिथी सुरुवात: 29 मार्च 2025, संध्याकाळी 4:27 वाजता
• प्रतिपदा तिथी समाप्त: 30 मार्च 2025, दुपारी 12:49 वाजता
• शुभ पूजा मुहूर्त: सकाळी 6:00 ते 8:30 वाजेपर्यंत (स्थानिक वेळेनुसार बदलू शकते)
  (टीप: अचूक वेळेसाठी स्थानिक पंचांग तपासावे.)

गुडी पाडवा प्रथा

1. गुडी उभारणे: बांबूच्या काठीवर रंगीत कापड, फुलांची माळ, कडुलिंबाची पाने आणि उलटे लोटे बांधून गुडी तयार केली जाते. ही गुडी घराच्या मुख्य दरवाज्यावर किंवा छतावर फडकवली जाते.
2. स्नान आणि नवीन कपडे: सकाळी लवकर उठून तेलाने स्नान करणे आणि नवीन कपडे घालणे ही या दिवसाची परंपरा आहे.
3. रांगोळी आणि सजावट: घराच्या दारावर रांगोळी काढली जाते आणि फुलांनी सजावट केली जाते.
4. विशेष पदार्थ: या दिवशी श्रीखंड-पुरी, पूरणपोळी, आमरस आणि साबुदाण्याची खिचडी असे पारंपरिक पदार्थ बनवले जातात. कडुलिंबाची पाने आणि गूळ यांचे मिश्रणही खाल्ले जाते, जे जीवनातील सुख-दुःखाच्या संतुलनाचे प्रतीक आहे.
5. पूजा आणि प्रार्थना: कुटुंबातील लोक एकत्र येऊन भगवान ब्रह्मदेव आणि इतर देवतांची पूजा करतात आणि समृद्धीची प्रार्थना करतात.
6. सामाजिक मेळावा: लोक एकमेकांच्या घरी जाऊन शुभेच्छा देतात आणि सांस्कृतिक कार्यक्रमांमध्ये भाग घेतात.

वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQs)

1. गुडी पाडवा 2025 कधी आहे?
   गुडी पाडवा 2025 मध्ये 30 मार्च, रविवारी साजरा होईल.
2. गुडी पाडवा का साजरा केला जातो?
   हा मराठी नववर्षाची सुरुवात, भगवान ब्रह्मदेवाची विश्वनिर्मिती आणि विजयाचे प्रतीक आहे.
3. गुडी म्हणजे काय?
   गुडी म्हणजे बांबूचा ध्वज, जो रंगीत कापड, फुले आणि लोट्याने सजवून फडकवला जातो. हे समृद्धी आणि सामर्थ्याचे प्रतीक आहे.
4. गुडी पाडव्याला काय खातात?
   या दिवशी श्रीखंड-पुरी, पूरणपोळी, कडुलिंब-गूळ मिश्रण आणि इतर पारंपरिक पदार्थ खाल्ले जातात.
5. गुडी पाडवा फक्त महाराष्ट्रातच साजरा होतो का?
   मुख्यतः महाराष्ट्र आणि गोव्यात साजरा होतो, पण कर्नाटकात याला उगादी आणि सिंधी समाजात चेटी चांद म्हणूनही साजरा केला जातो.