लोकमान्य टिळकांच्या गोष्टी माहिती नसलेल्या, लोकमान्य टिळक हे भारतातील महान स्वातंत्र्यसैनिक, समाजसुधारक, विचारवंत आणि लेखक होते. त्यांनी भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीला नवी दिशा दिली. त्यांचे कार्य आणि विचार आजही आपल्याला प्रेरणा देतात. टिळकांच्या जीवनातील अनेक गोष्टी अशा आहेत ज्या आपल्याला प्रेरणा देतात. त्यापैकी काही गोष्टी येथे सांगितल्या आहेत.
टिळकांची मेहनती आणि जिद्दीची वृत्ती
टिळक हे अत्यंत मेहनती आणि जिद्दीचे व्यक्तिमत्त्व होते. त्यांनी शिक्षण, समाजसुधारणा आणि स्वातंत्र्य चळवळ या क्षेत्रात उल्लेखनीय कामगिरी केली. त्यांनी कधीही यशासाठी सोपी वाट निवडली नाही. त्यांनी नेहमी कठोर परिश्रम केले आणि आपल्या ध्येयाच्या दिशेने वाटचाल केली.
टिळकांची दूरदृष्टी आणि नेतृत्व
टिळक हे एक दूरदृष्टीचे नेता होते. त्यांना भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीची योग्य दिशा कळली होती. त्यांनी लोकांना एकत्र आणून स्वातंत्र्यासाठी लढण्याचे आवाहन केले. त्यांनी लोकमान्य नावाने लोकांच्या हृदयावर अधिराज्य गाजवले.
टिळकांची कर्तव्यनिष्ठा आणि समर्पण
टिळक हे अत्यंत कर्तव्यनिष्ठ आणि समर्पित व्यक्तिमत्त्व होते. त्यांनी आपल्या देशाच्या स्वातंत्र्यासाठी आपले सर्व काही अर्पण केले. त्यांनी अनेक वेळा तुरुंगवास भोगला, परंतु ते कधीही आपल्या ध्येयातून डगमगले नाहीत.
टिळकांची देशभक्ती आणि राष्ट्रप्रेम
टिळक हे अत्यंत देशभक्त आणि राष्ट्रप्रेमी व्यक्तिमत्त्व होते. त्यांनी आपल्या जीवनात कधीही भारतासाठी आपली सेवा करण्याची संधी सोडली नाही. त्यांनी भारताच्या स्वातंत्र्यासाठी आपले सर्व आयुष्य वेचले.
टिळकांच्या या गोष्टी आपल्याला प्रेरणा देतात. त्या आपल्याला जीवनात यशस्वी होण्यासाठी प्रेरणा देतात. त्या आपल्याला देशभक्ती आणि राष्ट्रप्रेमाची शिकवण देतात.
टिळकांच्या काही प्रसिद्ध गोष्टी
- टिळकांनी लोकांना “स्वराज्य हा माझा जन्मसिद्ध हक्क आहे आणि तो मी मिळवणारच” असे आवाहन केले.
- त्यांनी शिवजयंती साजरी करण्याचा प्रघात सुरू केला.
- त्यांनी “केसरी” आणि “मराठा” या साप्ताहिकांचे प्रकाशन केले.
- त्यांनी “गीता रहस्य” हे ग्रंथ लिहिले.
टिळकांच्या या गोष्टी आपल्याला आजही प्रेरणा देतात. त्या आपल्याला भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीची आठवण करून देतात आणि आपल्याला देशभक्ती आणि राष्ट्रप्रेमासाठी प्रेरित करतात.
लोकमान्य टिळकांची विनोदबुद्धी
लोकमान्य टिळक हे महान स्वातंत्र्यसैनिक, समाजसुधारक, विचारवंत आणि लेखक होते. त्यांनी भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीला नवी दिशा दिली. त्यांचे कार्य आणि विचार आजही आपल्याला प्रेरणा देतात.
टिळक हे एक कर्तबगार आणि बुद्धिमान व्यक्तिमत्त्व होते. त्यांना विनोदाची चांगली जाण होती. ते कधीकधी आपल्या विनोदाने लोकांना हसवले तर कधीकधी आपल्या विनोदाने त्यांना विचार करायला लावले.
टिळकांच्या काही प्रसिद्ध विनोदांपैकी काही येथे सांगितल्या आहेत.
- एकदा टिळकांच्या एका मित्राने त्यांना विचारले, “लोकमान्य, तुम्ही इतके शिकलेले आहात, तरी तुम्ही का इतके विनोद करता?”
टिळकांनी उत्तर दिले, “मी विनोद करतो कारण विनोद हा एक शक्तिशाली शस्त्र आहे. तो लोकांना हसवू शकतो, त्यांना विचार करायला लावू शकतो, आणि त्यांना एकत्र आणू शकतो.”
- एकदा टिळक एका कार्यक्रमात बोलत होते. ते बोलत असताना अचानक त्यांच्या डोक्यात एक विचार आला आणि ते हसले. उपस्थित लोकांनी विचारले, “लोकमान्य, तुम्ही काय हसत आहात?”
टिळकांनी उत्तर दिले, “मी हसलो कारण मला एक गोष्ट आठवली. एकदा एका माणसाने मला विचारले, ‘लोकमान्य, तुम्ही इतके शिकलेले आहात, तरी तुम्ही का इतके गरीब आहात?’
मी म्हणालो, ‘कारण मी माझे ज्ञान लोकांमध्ये वाटून देतो.’
त्या माणसाने विचारले, ‘पण लोक तुमचे ज्ञान घेतात आणि पैसे देत नाहीत.’
मी म्हणालो, ‘ते ठीक आहे. मी ज्ञान वाटून देण्यासाठी पैसे घेत नाही. मी ज्ञान वाटून देण्यासाठी विनोद करतो.'”
टिळकांच्या विनोदांमध्ये नेहमीच काहीतरी शिकण्यासारखे असते. ते आपल्याला जीवनाबद्दल, समाजाबद्दल आणि स्वतःबद्दल विचार करायला लावतात.
टिळकांची विनोदबुद्धी ही त्यांच्या अद्वितीय व्यक्तिमत्त्वाचा एक भाग होती. ती त्यांच्या कर्तृत्वाचे आणि विचारशक्तीचे एक महत्त्वाचे वैशिष्ट्य होती.
किस्सा आहे १९०५ चा. सरतान सिंह नावाचे एक उत्तम धनुर्धर निशाणबाज पुण्यात आलेले होते आणि त्यांच्या निशाणेबाजीच्या कार्यक्रमाला लोकमान्य टिळक हजर होते. या कार्यक्रमात सरतान सिंह यांनी मत्स्यभेद, अदृष्यभेद आणि शब्दभेद यांचे प्रयोग करण्यास सुरुवात केली. अर्थातच आपल्या नावलौकिकाला साजेसा कार्यक्रम सरतान सिंह सादर करत होते. मत्स्यभेद झाला, अदृष्यभेद झाला. आता पाळी होती शब्दभेदाची.
त्यासाठी वेगवेगळ्या रंगांची आणि आकारांची मडकी आणण्यात आली. ती मडकी सरतान सिंह यांना दाखवण्यात आली तसेच त्यांचा आवाज ऐकवण्यात आला. त्यानंतर ही मडकी त्यांची रचना (sequence) बदलून लांब ठेवण्यात आली. आता सरतान सिंह यांना आपल्या डोळ्यांवर पट्टी बांधून नुसत्या मडक्याच्या आवाजावरून त्या मडक्याचा बाण मारून लक्ष्यभेद करायचा होता. पण, समस्या अशी होती की, जमलेले लोक भरपूर आवाज करत असल्याने सरतान सिंह यांना त्या मडक्यांचे आवाज ऐकायला त्रास होत होता, नीट ऐकू येत नव्हते. बराच वेळ असाच गोंधळात गेला.
शेवटी लोकमान्य उठले आणि प्रेक्षकांना शांत करण्यासाठी त्यांच्याकडे पाहून विनोदाने म्हणाले
“हा शब्दवेध आहे. म्हणून लोकांनी शांत राहणेच जरूर आहे. राणाजी मडक्याच्या आवाजवरून वेध करणार आहेत तेव्हा जर का कोणाचा बोलताना मडक्यासारखा आवाज निघाला तर नेमका त्याचाच वध होईल हे लक्षात ठेवा व अगदी स्तब्ध बसा!”
हे शब्द ऐकताच त्या ठिकाणी प्रचंड हशा पिकला आणि लगेचच एकदम शांतता देखील झाली. आणि कार्यक्रम पूर्ववत सुरू झाला.
असे होते लोकमान्य आणि अशी होती त्यांची विनोदबुद्धी! – हा किस्सा शब्दयात्री ह्या ब्लॉग मधून घेतला आहे.
