नीम करोली बाबा आश्रम: नीम करोली बाबांना चमत्कारी बाबा म्हणतात. त्यांना 20 व्या शतकातील आध्यात्मिक संत, महान गुरू आणि दिव्यादशी मानले जाते. भक्त बाबांना हनुमानजीचा अवतार मानतात. बाबांनी आपल्या आयुष्यात हनुमानजींची 108 मंदिरे बांधली होती.
भक्तांची कडुनिंब करोली बाबावर अगाध श्रद्धा आहे. नीम करोली बाबांना हनुमानजींचा अवतार मानले जाते.
बाबांचे खरे नाव लक्ष्मीनारायण शर्मा होते. त्यांचा जन्म १९०० च्या सुमारास उत्तर प्रदेशातील अकबरपूर गावात झाला. वडील दुर्गाप्रसाद शर्मा यांनी मुलाचे प्रेमाने नाव लक्ष्मी नारायण ठेवले. त्या काळात बालविवाह खूप प्रचलित होता, या प्रथेनुसार लक्ष्मी नारायण यांचा विवाह अवघ्या 11 व्या वर्षी झाला. पण लवकरच लक्ष्मी नारायण यांच्या मनाला समाज आणि घरच्या कामाचा कंटाळा आला, त्याचवेळी त्यांनी घर सोडण्याचा निर्णय घेतला.
घर सोडल्यानंतर ते संन्यासी म्हणून संपूर्ण उत्तर भारतात भटकू लागले. त्यांना वेगवेगळ्या ठिकाणी अनेक नावे देण्यात आली. ज्यामध्ये लक्ष्मण दास, हंडी वाला बाबा आणि तिकोनिया वाला यांची नावे प्रसिद्ध आहेत. असे म्हणतात की बाबांना वयाच्या १७ व्या वर्षी ज्ञान आणि शिक्षण मिळाले. बाबा आपला संसार सोडून ऋषीप्रमाणे भटकायला लागले. बाबांच्या भक्तांनी त्यांच्याकडून अनेक दैवी आणि अलौकिक चमत्कार अनुभवले आहेत. देशात आणि परदेशातही बाबांवर लोकांची गाढ श्रद्धा आणि श्रद्धा आहे.
बाबांना हनुमानाचा अवतार मानले जाते
अनेकजण बाबांना हनुमानाचा अवतार मानतात, बाबा हनुमानजींच्या सर्वात मोठ्या भक्तांपैकी एक आहेत. सर्व दिखाऊपणापासून दूर, बाबा कुणालाही पाया पडू देत नव्हते, ते सांगता की पायांना स्पर्श करायचा असेल तर हनुमानजींच्या चरणांना स्पर्श करा. हनुमानजींना आपले गुरु आणि आराध्य दैवत मानणारे बाबा नीम करोली यांना अनेक चमत्कारिक सिद्धी मिळाल्या होत्या असे मानले जाते.
नीम करोली बाबांचा आश्रम-
बाबा नीम करोलीचा आश्रम उत्तराखंडच्या डोंगराळ भागात वसलेला आहे. बाबा नीम करोली महाराज जी यांना समर्पित, हा आश्रम धार्मिक लोकांमध्ये कैंची धाम म्हणून प्रसिद्ध आहे. हा आश्रम नैनिताल-अल्मोडा मार्गावर समुद्रसपाटीपासून १४०० मीटर उंचीवर बांधण्यात आला आहे. उत्तराखंडमधील कैंची धाम येथे दरवर्षी वार्षिक उत्सव साजरा केला जातो, जूनच्या वेळी येथे मोठ्या संख्येने भाविक येतात.
जगभरातील अनेक प्रसिद्ध व्यक्ती आणि बॉलिवूडपासून हॉलिवूडपर्यंतचे सेलिब्रिटीही बाबांच्या आश्रमात त्यांच्या दर्शनासाठी येऊन गेले आहेत. अमेरिकन बिझनेस टायकून आणि ऍपल कंपनीचे मालक स्टीव्ह जॉब्स, अमेरिकन लेखक आणि तंत्रज्ञ लॅरी ब्रिलियंट , फेसबुकचे सीईओ मार्क झुकेरबर्ग, हॉलिवूडची प्रसिद्ध अभिनेत्री ज्युलिया रॉबर्ट्स यांनाही बाबा नीम करोलीबद्दल खूप आदर आहे. त्यांनी वृंदावन येथील बाबांच्या कैंची धामला वेळोवेळी भेट दिली आहे व त्यांचे अनुभव त्यांनी विविध माध्यमातून व्यक्त केले आहेत.
बाबा नीम करोली यांचा मृत्यू
बाबांचे 11 सप्टेंबर 1973 रोजी सकाळी वृंदावन येथील रुग्णालयात निधन झाले. करोली बाबांची समाधी आजही वृंदावनात आहे. त्या रात्री ते आग्र्याहून नैनितालला जात होते, पण छातीत दुखणे आणि आरोग्याच्या इतर समस्यांमुळे त्यांना वृंदावन स्टेशनवरच उतरावे लागले होते. शेवटच्या क्षणी त्यांनी स्वतः गंगाजल प्राशन करून देहत्याग केला.
नीम करोली बाबा यांचा संक्षिप्त परिचय
| पूर्ण नाव | लक्ष्मी नारायण शर्मा |
| प्रसिद्ध नाव | नीम करोली बाबा, कैंची धामचे बाबा |
| व्यवसाय | हिंदू गुरू, हनुमानाचा भक्त |
| वडीलांचे नावं | दुर्गा प्रसाद शर्मा |
| आईचे नाव | कौशल्या देवी शर्मा |
| जन्मतारीख _ | 11 सप्टेंबर 1900 |
| जन्मस्थान | गाव अकबरपूर, फैजाबाद (आंबेडकर नगर), उत्तर प्रदेश, भारत |
| मृत्यू | 11 सप्टेंबर 1973 |
| मृत्यूचे कारण | मधुमेह कोमा |
| मृत्यूचे ठिकाण | वृंदावन |
| धर्म | हिंदू |
| जात | ब्राह्मण |
| राष्ट्रीयत्व | भारतीय |
| वैवाहिक स्थिती | विवाहित |
| लग्न | 1911 |
| पत्नीचे नाव | राम बेटी |
| मुलांची नावे | अनेग सिंग शर्मा, धरम नारायण शर्मा |
| कन्या | गिरिजा |
