पितृपक्ष कसा करावा?
तर्पण मृत व्यक्तीच्या ज्येष्ठ मुलाने करावे . असे मानले जाते की पितृ पक्षादरम्यान, मृत आत्मा त्यांच्या कुटुंबातील सदस्यांकडून भेटवस्तू, अन्न आणि पाणी स्वीकारण्यासाठी पृथ्वीला भेट देतो. कावळे हे यमराजाचे प्रतिनिधी किंवा मृत कुटुंबातील सदस्यांचे आत्मा असल्याचे मानले जाते.
पितृपक्षादरम्यान, पितरांना तर्पण, श्राद्ध आणि पिंड दान देऊन आपली कृतज्ञता व्यक्त केली जाते. पितृपक्ष आज 29 सप्टेंबरपासून सुरू झाला असून तो 14 ऑक्टोबरला संपणार आहे.
सनातन धर्मात पितृपक्षाचे विशेष महत्त्व आहे. पितृ पक्ष भाद्रपद महिन्याच्या पौर्णिमेपासून सुरू होतो आणि अश्विन महिन्याच्या अमावास्येपर्यंत चालू असतो.
यावर्षी पितृपक्ष 29 सप्टेंबर 2023 पासून सुरू होत आहे आणि 14 ऑक्टोबर 2023 रोजी संपेल. अशा परिस्थितीत तुम्ही या सोप्या पद्धतीने घरच्या घरी श्राद्ध करू शकता.
पितृपक्षात पितर पृथ्वीवर येतात असे गरुड पुराणात निहित आहे. म्हणून पितृपक्षात पितरांची पूजा केली जाते. यामध्ये पितरांना नैवेद्य दाखवला जातो. तसेच, पिंडदान आणि श्राद्ध विधी पितरांना मोक्ष प्रदान करण्यासाठी केले जातात. पितृपक्षात पितरांची पूजा केल्याने सुख, समृद्धी आणि वंशवृद्धी होते.
पितृपक्ष :
श्राद्ध विधी, तर्पण आणि पिंड दान इत्यादी केल्याने पितरांच्या आत्म्याला शांती मिळते असे मानले जाते. पितृ पक्षाचा कालावधी १५ दिवसांचा असतो. पितृ पक्षाला महालय श्राद्ध पक्ष असेही म्हणतात.
अशा परिस्थितीत जर एखाद्या व्यक्तीला कोणत्याही पवित्र नदी किंवा तीर्थस्थानावर जाणे शक्य नसेल तर घरी श्राद्ध विधी करता येईल, जाणून घ्या कसे.
सर्वपित्री अमावस्येला पंचांग
ब्रह्म मुहूर्त – 04:41 ते 05:31
विजय मुहूर्त – 02:02 ते 02:48
संध्याकाळची वेळ – 05:53 pm ते 06:18 pm
अभिजीत मुहूर्त – सकाळी 11:44 ते दुपारी 12:30 पर्यंत
निशिता मुहूर्त – दुपारी 11:42 ते 12:32 पर्यंत
अमृत काल – सकाळी 09:51 ते 11:35 पर्यंत
अशुभ वेळ
राहुकाल – रात्री 09:14 ते रात्री 10:40 पर्यंत
गुलिक काल – सकाळी ०६:२१ ते सकाळी ७:४७
सर्वपित्री अमावस्या मुहूर्त पंचांगानुसार, अमावस्या तिथी 13 ऑक्टोबर रोजी रात्री 09:50 वाजता सुरू होईल आणि दुसऱ्या दिवशी म्हणजेच 14 ऑक्टोबर रोजी रात्री 11:24 वाजता समाप्त होईल.
अशा प्रकारे घरी श्राद्ध करा
पितृपक्षात रोज खीर तयार करावी. यानंतर शेणाची पोळी किंवा शेणाची पोळी जाळावी. ते पूर्णपणे जळून गेल्यावर ते भांडे एका स्वच्छ भांड्यात शुद्ध ठिकाणी ठेवावे आणि खीरचा नैवेद्य दाखवावा. यासोबतच दुसरा पेला किंवा भांडे पाण्याने भरून ठेवा.
हे पाणी दुसऱ्या दिवशी झाडाच्या मुळांमध्ये टाका. जेवणात सर्वप्रथम गायीसाठी चारा द्यावा. यानंतर देवाला नैवैध दाखवा, आपल्या आप्त-मित्रांना भोजन घाला, यानंतर आपल्या क्षमतेनुसार जवळच्या मंदिरात दान-दक्षिणा द्या.
श्राद्ध कधी आणि कोणी करावे
आई-वडील, आजी-आजोबा किंवा कुटुंबातील कोणत्याही सदस्याचा ज्या दिवशी मृत्यू झाला असेल त्या तिथीला (पती किंवा मुलगा) तर्पण किंवा श्राद्ध करावे. दुसरीकडे, जर एखाद्या स्त्रीला मुलगा नसेल तर ती आपल्या पतीचे श्राद्ध देखील करू शकते.
या गोष्टी दान करा
पीठ पितृपक्षामध्ये दान करणे अत्यंत शुभ मानले जाते. यामुळे पितरांच्या आत्म्याला शांती मिळते आणि व्यक्तीला त्यांचा आशीर्वादही मिळतो. अशा स्थितीत गाय दान करणे खूप शुभ मानले जाते.
धार्मिक मान्यतेनुसार पितृ पक्षाच्या काळात गाय दान केल्याने व्यक्तीला सुख-समृद्धी मिळते. यासोबतच तुम्ही तुमच्या क्षमतेनुसार सोने, काळे तीळ, पांढरा तांदूळ, गाईचे तूप इत्यादी दान करू शकता.
डिसक्लेमर: ‘या लेखात समाविष्ट असलेल्या कोणत्याही माहिती/सामग्री/गणनेच्या अचूकतेची किंवा विश्वासार्हतेची हमी दिलेली नाही. ही माहिती विविध माध्यमांतून/ज्योतिषी/पंचांग/उपदेश/श्रद्धा/धार्मिक शास्त्रांमधून गोळा करून तुमच्यासमोर सादर केली आहे.
Darsha Amavasya 2022 / 2023 : दर्श अमावस्या पूजन विधी आणि महत्त्व (Calendar)
