सर्वोत्तम, चविष्ट, रेस्टॉरंट-शैलीतील व्हेज कोल्हापुरी रेसिपी! मिश्र भाज्या वाफळून वापरल्या जातात आणि नंतर खमंग, मसालेदार, कांदा-टोमॅटो-लसूण ग्रेव्हीमध्ये उकळतात. त्याची चव खूप छान आहे, तुम्ही आश्चर्यचकित व्हाल.
कोल्हापूर
हे भारताच्या महाराष्ट्र राज्याच्या दक्षिणेकडील पंचगंगा नदीच्या काठावरील एक शहर आहे. हे कोल्हापूर जिल्ह्याचे प्रशासकीय मुख्यालय आहे. कोल्हापूरला ‘दक्षिण काशी’ किंवा दक्षिणेची काशी म्हणून ओळखले जाते कारण त्याच्या आध्यात्मिक इतिहासामुळे आणि महालक्ष्मीच्या पुरातनतेमुळे म्हणून ओळखले जाते.
हा प्रदेश कोल्हापुरी चप्पल नावाच्या प्रसिद्ध हाताने बनवलेल्या आणि वेणीच्या चामड्याच्या चप्पलच्या उत्पादनासाठी ओळखला जातो, हिंदू पौराणिक कथांमध्ये, शहराला “करवीर” असे संबोधले जाते. 1947 मध्ये भारत स्वतंत्र होण्यापूर्वी, कोल्हापूर हे मराठा साम्राज्याच्या भोसले छत्रपतींच्या अधिपत्याखाली एक संस्थान होते. मराठी चित्रपटसृष्टीसाठी हे एक महत्त्वाचे केंद्र आहे.
कोल्हापूरच्या व्यंजनांची स्वतः:ची अशी ओळख आहे, त्यातील व्हेज कोल्हापुरी रेसिपी आपण कशी तयार करावी हे ह्या ब्लॉग मध्ये पाहू या.
व्हेज कोल्हापुरीसाठी मसाले
ह्यात वापरले जाणारे मसाले तुम्हाला सहज तुमच्या आजूबाजूच्या दुकानात उपलब्ध असतात, त्या साठी जास्त कष्ट करावे लागणार नाहीत. हे अख्खे मसाले कोरडे भाजलेले असतात आणि नंतर कांदा-टोमॅटो च्या ग्रेव्ही मध्ये शिजलेले असतात. यामुळे ग्रेव्हीमध्ये एक वेगळी चव आणि सुगंध येतो.
ही करी चवीला खूप मसालेदार लागते. जर तुम्हाला ते मसालेदार नको असेल तर 2 मिरच्यांऐवजी फक्त 1/2 कोरडी लाल काश्मिरी मिरची घाला किंवा ती घालणे वगळा किंवा लाल मिरची पावडर घाला. स्टेप-7 मध्ये हळद पावडरसोबत तुमच्या चवीनुसार तिखट घाला.
कृती / तयारी
मसालासाठी साहित्य:
१/३ कप सुके खोबरे, किसलेले किंवा बारीक कापलेले
१ टीस्पून कोरडी कोथिंबीर
२ सुक्या काश्मिरी लाल मिरची* (किंवा कमी)
1 चमचे खसखस (किंवा टरबूज किंवा 3 काजू)
1½ चमचे तीळ (तिळ)
दालचिनीचा १/२ इंच तुकडा
२ लवंगा
3 काळी मिरी, ऐच्छिक
१/२ काळ्या वेलचीच्या बिया (किंवा १ हिरवी वेलची)
भाजीसाठी साहित्य:
1/3 कप बटाटा, बटाटा मोठा असेल तर उभ्या दिशेने कापून घ्या, व काप करा.
1/3 कप फ्रेंच बीन्स, लांब तुकडे करा
१/३ कप हिरवे वाटाणे (ताजे किंवा गोठलेले)
1/3 कप गाजर, उभ्या दिशेने कापून घ्या
१/३ कप सिमला मिरची, उभ्या दिशेने कापून घ्या
1/4 टीस्पून एका जातीची बडीशेप (सॉनफ)
1 मोठा कांदा, कापलेला (अंदाजे 1/2 कप)
1 टीस्पून आले लसूण पेस्ट
१ मध्यम टोमॅटो, बारीक चिरून (अंदाजे १/३ कप)
1/4 टीस्पून हळद पावडर
चवीनुसार मीठ
१/३ कप दूध, ऐच्छिक (किंवा १/३ कप पाणी)
१/३ कप पाणी
२ टेबलस्पून तेल
२ टेबलस्पून बारीक चिरलेली कोथिंबीर, गार्निशिंगसाठी
तयार करायची पद्धत
वरील मसाला विभागात सूचीबद्ध केलेले सर्व साहित्य (नारळ, कोरडी धणे, कोरडी काश्मिरी लाल मिरची, खसखस, तीळ, दालचिनी, लवंगा, काळी मिरी आणि काळी वेलची) मसाल्याला छान सुगंध येईपर्यंत भाजून घ्या; यास सुमारे 1-2 मिनिटे लागतील. नंतर त्यांना एका प्लेटमध्ये काढून ठेऊन द्या आणि खोलीच्या तपमानावर थंड होऊ द्या. थोड्यावेळाने मिक्सर ग्राइंडरच्या छोट्या भांड्यात भाजलेले मसाले घालून त्याची पावडर होईपर्यंत बारीक करा.
- सर्व भाज्या नीट कापून घ्या. बटाटा, फ्रेंच बीन्स, गाजर आणि हिरवे वाटाणे खारट पाण्यात 90% शिजेपर्यंत उकळवा. ते कुरकुरीत असले पाहिजेत आणि शिजवल्यानंतर ते मऊ नसावेत. यास सुमारे 7-8 मिनिटे लागतील. (पाण्यात उकळण्याऐवजी वाफेवरही शिजवू शकता)
- तो पर्यंत कढईत २ टेबलस्पून तेल मध्यम आगीवर गरम करा. थोडी बडीशेप घालून १५ सेकंद परतावे.
- चिरलेला कांदा घालून पारदर्शक होईपर्यंत परता. आले-लसूण पेस्ट घाला. एक मिनिट पुन्हा परतून घ्या.
- चिरलेली सिमला मिरची, चिरलेला टोमॅटो आणि मीठ घाला. टोमॅटो मऊ होईपर्यंत परतावे. यास सुमारे 3-4 मिनिटे लागतील.
- मसाला पावडर जो आपण सुरवातीला तयार केला होता तो आणि गरजेनुसार हळद घाला. चांगले मिसळा आणि एक मिनिट शिजवा.
- नंतर वाफवलेल्या/उकडलेल्या भाज्या घाला (पाणी घालू नका). भाजी वाफवताना/उकळताना मीठ घातले नसेल तर चवीनुसार मीठ घाला. आपण आधी एकदाच मीठ टाकले आहे, त्यामुळे त्यानुसार मीठ घालावे. व्यवस्थित ढवळून २ मिनिटे शिजवा.
- १/३ कप दूध आणि १/३ कप पाणी घाला (किंवा उकडलेल्या भाज्यांमधून काढून टाकलेले पाणी वापरा) व व्यवस्थित ढवळा.
- जशी हवी तशी ग्रेव्ही होईपर्यंत किंवा सुमारे 4-5 मिनिटे शिजवा. गॅस बंद करा आणि व्हेज कोल्हापुरी सब्जीला ताज्या कोथिंबीरीने सजवा.
जाताजाता – तुम्हाला माहीत आहे का कोल्हापुरी मसाला दोन प्रकार आहेत? एक कोरडी / सुक्की आवृत्ती आहे. तेच आपण आज बनवत आहोत. दुसरे म्हणजे ओली आवृत्ती आणि त्याला कांदा-लसून मसाला म्हणून ओळखले जाते.