महालक्ष्मी मंदिर कोल्हापूर – करवीर कोल्हापूर महाराष्ट्र हे स्थान असलेले कोल्हापूर नगरीतील महालक्ष्मी मंदिर हे ५२ शक्तीपीठ पैकी एक आहे तर महाराष्ट्रातील साडेतीन पीठांपैकी एक आहे आणि यांचा उल्लेख पुराणात आपल्याला पाहायला मिळतो. आपल्या महाराष्ट्रात देवीची साडेतीन शक्तिपीठे मानली जातात. कोल्हापूरची महालक्ष्मी हे पूर्णपीठ व आद्य शक्तीपीठ, दुसरे माहूरची रेणुकामाता, तिसरे तुळजापूरची तुळजाभवानी आणि सप्तशृंगीची देवी हे अर्धपिठ मानले जाते. पुराणकथेनुसार शक्तीपीठत देवीची शक्ती जनकल्याण करण्यासाठी भक्तांच परीपालन करण्यासाठी सदैव उपस्थित असते. आपल्याकडे अशी सहा शक्तिपीठे उपस्थित आहेत आणि कोल्हापूर हे त्यातील प्रसिद्ध शक्तीपीठ आहे.

इतिहास

• मंदिराचा इतिहास सातवाहन काळापासून आहे.
• चालुक्य आणि राष्ट्रकूट राजांनी या मंदिराचा जीर्णोद्धार केला.
• 17 व्या शतकात छत्रपती शिवाजी महाराजांनी मंदिराचा जीर्णोद्धार करून सोन्याचे कळस दान केले.

मंदिराची रचना

• मंदिर हे दगडात बांधलेले आहे आणि त्यात गर्भगृह, मंडप आणि शिखर आहे.
• गर्भगृहात देवी महालक्ष्मीची मूर्ती आहे.
• मंडपात अनेक स्तंभ आहेत आणि त्यावर सुंदर शिल्पे कोरलेली आहेत.
• शिखर हे त्रिस्तरीय आहे आणि त्यावर अनेक कलश आहेत.

देवीची मूर्ती

• देवी महालक्ष्मीची मूर्ती स्वयंभू आहे.
• मूर्ती पाषाणातून बनलेली आहे आणि उंची 3 फूट आहे.
• देवीला आठ हात आहेत आणि ती कमळाच्या फुलावर उभी आहे.

उत्सव आणि व्रत

• नवरात्री हा मंदिरातील मुख्य उत्सव आहे.
• या काळात मंदिरात मोठी यात्रा भरते.
• दररोज देवीची आरती आणि अभिषेक होतो.
• देवीला मोदक, नारळ आणि फुलांचा हार अर्पण केला जातो.

महत्त्व

• महालक्ष्मी मंदिर हे महाराष्ट्रातील 52 शक्तिपीठांपैकी एक आहे.
• देवी महालक्ष्मीला अष्टलक्ष्मीपैकी एक मानले जाते.
• देवीला धन, समृद्धी आणि ऐश्वर्य देणारी देवी मानले जाते.

इतर माहिती

• मंदिर सकाळी 5:30 ते दुपारी 12:30 आणि सायं. 4 ते रात्री 9:30 पर्यंत खुले असते.
• मंदिरात प्रवेश मोफत आहे.
• मंदिरात प्रवेश करण्यापूर्वी भक्तीने स्नान करणे आवश्यक आहे.