संस्कृतमध्ये मुलांची नावे

संस्कृत मध्ये मुलांची नावे अनेकदा देवता, नद्या, पर्वत, पशु-पक्षी, नीतिमूल्ये यासारख्या गोष्टींवर आधारित असतात. काही लोक त्यांच्या मुलांना त्यांच्या कुटुंबातील पूर्वजांच्या नावावर देखील नावे ठेवतात. संस्कृतमध्ये मुलांची नावे या यादीत दिलेली बहुतेक नावे संस्कृत भाषेतून घेतली गेली आहेत आणि ती अगदी नाविन्यपूर्ण आहेत.

काही लोकप्रिय संस्कृत मुलांची नावे आहेत:

मुले

• अक्षय – नष्ट न होणारा
• आदित्य – सूर्य
• अंबर – आकाश
• अर्जुन – शूर आणि निर्भय
• आकाश – आकाश
• अमित – अमर्याद
• अनंत – अनंत
• अरुण – सूर्याचा रथ ढकलणारा
• ऋषभ – शहाणपणा आणि बुद्धिमत्तेचे प्रतीक
• इंद्र – देवराज
• कृष्ण – काळा, आनंदी आणि दयाळू
• कुबेर – धन आणि संपत्तीचे देवता
• महादेव – शिव
• नल – एक राजा
• निखिल – सर्वव्यापी
• पवन – वारा
• प्रशांत – शांत
• राम – एक महान राजा
• ऋषी – एक ज्ञानी पुरुष
• शांतनु – एक राजा
• सूर्य – सूर्य
• वेद – वेद
• विष्णू – एक देवता
• वीर – शूर
• योगेंद्र – योगाचा स्वामी

संस्कृतमध्ये मुलींची नावे

• अदिती – आकाशाची माता
• अरुंधती – एक नक्षत्र
• इरा – आकाशाची देवी
• कावेरी – एक नदी
• कुमुद – एक फूल
• लक्ष्मी – धन आणि संपत्तीची देवी
• मधु – एक फूल
• मृणाल – कमळ
• नैना – डोळे
• प्रियंका – आवडती
• रजनी – रात्र
• साक्षी – साक्षी
• सुमन – फूल
• तृष्णा – तहान
• उर्वशी – एक अप्सरा
• वारुणी – पाण्याची देवी
• शैलजा – पर्वताची मुलगी
• शीला – दगड
• स्मिता – स्मितहास्य
• सुनंदा – सुंदर
• तपस्वी – तपस्वी
• विद्या – ज्ञान

या नावांव्यतिरिक्त, संस्कृत मध्ये इतर अनेक सुंदर आणि अर्थपूर्ण नावे आहेत. मुलाच्या किंवा मुलीच्या जन्माच्या वेळी, आई-वडील त्यांचे नाव ठरवताना त्यांचे नाव अर्थपूर्ण आणि त्यांच्या व्यक्तिमत्त्वाशी सुसंगत असेल याची खात्री करतात, चला पाहू  काही संस्कृतमध्ये मुलांची नावे.

अजून काही निवडक नावे खालील प्रमाणे

अ 

• अक्षय – नष्ट न होणारा
• आदित्य – सूर्य
• अंबर – आकाश
• अर्जुन – शूर आणि निर्भय
• आकाश – आकाश
• अमित – अमर्याद
• अनंत – अनंत
• अरुण – सूर्याचा रथ ढकलणारा
• ऋषभ – शहाणपणा आणि बुद्धिमत्तेचे प्रतीक
• इंद्र – देवराज
• कृष्ण – काळा, आनंदी आणि दयाळू
• कुबेर – धन आणि संपत्तीचे देवता
• महादेव – शिव
• नल – एक राजा
• निखिल – सर्वव्यापी
• पवन – वारा
• प्रशांत – शांत
• राम – एक महान राजा
• ऋषी – एक ज्ञानी पुरुष
• शांतनु – एक राजा
• सूर्य – सूर्य
• वेद – वेद
• विष्णू – एक देवता
• वीर – शूर
• योगेंद्र – योगाचा स्वामी

ब

• भरत – भारताचा राजा
• भद्र – शुभ आणि मंगलकारी
• भोज – एक राजा
• बुद्धिमान – बुद्धिमान

क

• कार्तवीर्य – एक शूर योद्धा
• कार्तिकेय – शिवाचा पुत्र
• कुंतल – एक राजा
• केशव – विष्णूचे एक नाव

च

• चंद्र – चंद्र
• चंद्रशेखर – शिवाचे एक नाव
• चक्रवर्ती – जगाचा सम्राट

छ

• छत्रपती – राजघराण्याचा प्रमुख

ड

• दशरथ – रामाचा पिता
• द्रोणाचार्य – महर्षी आणि धनुर्विद्याचे गुरू

ढ

• ढोलिंद्र – ढोल वाजवणारा

ण

• नारद – एक ऋषी
• नकुल – पांडवांची एक मुलगी

त

• तारक – तारणारा
• तेजस्वी – तेजस्वी
• त्रिलोकनाथ – तीन लोकांचा स्वामी

थ

• थोर – मोठा

द

• धृतराष्ट्र – कौरव राजा
• धीरेंद्र – धीरवान

न

• नंदी – शिवाचा वाहन
• नील – निळा

प

• पार्थ – अर्जुनचे एक नाव
• परशुराम – एक महान योद्धा
• पवनपुत्र – वायूचा पुत्र

फ

• फणिंद्र – शेषनाग

ब

• बुद्ध – एक महान संत
• बृहस्पति – एक देवता

म

• महावीर – एक महान संत
• मकरध्वज – एक राजा
• माधव – विष्णूचे एक नाव

य

• यशस्वी – यशस्वी
• युधिष्ठिर – पांडवांची एक मुलगी

र

• राम – एक महान राजा
• ऋषि – एक ज्ञानी पुरुष

ल

• लक्ष्मण – रामाचा भाऊ
• लीलाधर – विष्णूचे एक नाव

व

• वत्सल – प्रेमळ
• वासुदेव – कृष्णाचे एक नाव

श

• शालिग्राम – एक पवित्र दगड
• शंकर – शिवाचे एक नाव

स

• सत्यजीत – सत्याचा विजेता
• श्रीकृष्ण – कृष्णाचे एक नाव

ह

• हर्षवर्धन – एक राजा
• हरि – विष्णूचे एक नाव

हे केवळ काही उदाहरणे आहेत. संस्कृत मध्ये इतर अनेक सुंदर आणि अर्थपूर्ण नावे आहेत.

---

मुलांसाठी अर्थासहित हिंदू नावे

 

संस्कृत श्लोक अर्थ सहित